Nie ulega już żadnej wątpliwości że człowiek w ogromnym stopniu wpłynął na środowisko na Ziemi – zmodyfikował klimat i przekształcił naturalne ekosystemy.

Jako społeczeństwo i mieszkańcy naszej planety znajdujemy się w punkcie krytycznym. Katastrofa klimatyczno-ekologiczna postępuje i jedną z jej konsekwencji jest utrata globalnej różnorodności biologicznej, niezbędnej dla funkcjonowania ekosystemów, ale i gospodarki człowieka. Wiele z szybko zachodzących zmian jest nieodwracalnych, ale jeszcze nie wszystko stracone. Wciąż możemy wiele zrobić, by spowolnić i powstrzymać negatywne zmiany. I choć nie będzie to łatwe, w kwestii, ‘czy warto działać’, decyzja może być tylko jedna [1]

Europejski Zielony Ład, zainicjowany przez Komisję w grudniu 2019 r., ma wspierać przekształcenie UE w sprawiedliwe i dostatnie społeczeństwo o nowoczesnej i konkurencyjnej gospodarce. Skupia się na trzech celach, które należy osiągnąć do 2050 roku.

Pierwszy z nich to doprowadzenie do zerowego poziomu emisji gazów cieplarnianych, zarówno poprzez ograniczanie emisji jak i zwiększenia potencjału pochłaniania przez ekosystemy, np. poprzez zalesienia lub odtwarzanie mokradeł oraz dzięki rozwojowi technologicznemu. Drugi cel  to oddzielenie wzrostu gospodarczego od zużywania zasobów czyli urzeczywistnienie koncepcji tzw. gospodarki obiegu zamkniętego. Trzeci cel Zielonego Ładu mówi, że w 2050 roku żadna osoba ani żaden region w Europie nie pozostaną w tyle. Słuzy temu wsparcie regionów, które są w tej chwili gospodarczo zależne od paliw kopalnych oraz wsparcie krajów europejskich po pandemii.

Jednym z priorytetów Zielonego Ładu są ekosystemy i bioróżnorodność, którym poświęcona jest Unijna strategia na rzecz bioróżnorodności 2030.

Alarmujący spadek różnorodności biologicznej jest obserwowany na całym świecie. Według kryteriów Międzynarodowej Unii Ochrony Przyrody (IUCN) – 28% gatunków na Ziemi jest zagrożonych wyginięciem, a Globalny Wskaźnik Żyjącej Planety (LPI) pokazuje, że średnia liczebność populacji ssaków, ptaków, płazów, gadów i ryb zmniejszyła się o 68%[2]. Działalność człowieka doprowadziła do degradacji ekosystemów, siedlisk i gatunków na kontynencie europejskim[3]. Podobnie jak w całej Europie, bezpośrednie czynniki zagrażające różnorodności biologicznej w Polsce to zmiany w użytkowaniu gruntów prowadzące do fragmentacji siedlisk i krajobrazu, zanieczyszczenie środowiska, niszczenie siedlisk i gatunków, zmiany klimatu oraz rozprzestrzenianie się gatunków obcych. Czynnikami pośrednimi, które przyczyniają się do utraty różnorodności biologicznej są przede wszystkim rolnictwo, budownictwo, transport, energetyka oraz wzorce konsumpcji.

Różnorodność biologiczna jest podstawą bezpieczeństwa żywnościowego, ale coraz częściej dochodzi do konfliktów, gdy działania, w których priorytetem jest ochrona różnorodności biologicznej, mogą być potencjalnie szkodliwe dla lokalnego bezpieczeństwa żywnościowego. Ochrona niektórych gatunków ptaków i ssaków oraz siedlisk może na przykład utrudniać życie rolnikom.

Zgodnie z przekazem Komisji Europejskiej,  europejski system rolno-żywnościowy, wspierany w ramach Wspólnej Polityki Rolnej, już teraz jest światowym standardem w zakresie bezpieczeństwa żywności, bezpieczeństwa dostaw, wartości odżywczych i jakości. Obecnie musi również stać się światowym standardem w zakresie zrównoważonego rozwoju. Przejście na zrównoważony system żywnościowy, przy jednoczesnym zapewnieniu przystępności cen i dostępności żywności, może przynieść korzyści środowiskowe, zdrowotne i społeczne, a także zapewnić sektorowi sprawiedliwsze zyski.

Wprowadzane przez Unię przepisy w ramach Zielonego Ładu stanowią oś konfliktów społecznych. Jednak kompromis jest w tym przypadku konieczny - spadek różnorodności biologicznej i utrata świadczeń przyrodniczych będą wpływały na bezpieczeństwo ludzi i gospodarkę, ograniczając możliwości zaspokojenia potrzeb, których zaspokajanie jest możliwe dzięki czystemu środowisku.

Różnorodność biologiczna i stan środowiska naturalnego mają zasadnicze znaczenie dla zachowania równowagi w środowisku człowieka i jego dobrobytu. Istotne jest uświadomienie ludziom ich odpowiedzialności za trwające masowe wymieranie i pogłębiającą się degradację natury na skalę globalną – wydarzenie bez precedensu w historii Ziemi – a także znaczenia konsekwencji tego procesu dla człowieka i przyrody. [4]